Spacer po mieście
Długość trasy: 4,5 km
Czas 1,5 h
Autor: Zbigniew Tropper
Start: Kasy Muzeum Zamkowego w Malborku
Zaczynamy wycieczkę przy kasach Muzeum Zamkowego w Malborku (1). Zespół zabytkowy zamku – Brama Nowa, Wały Paluena, Brama Snycerska – przedzamcze, idąc w kierunku zachodnim na wprost mijamy elewację północną zamku średniego, a po prawej kościół św. Wawrzyńca z XIV wieku. Dochodzimy do rzeki Nogat, kierujemy się w lewo, szlakiem pieszo – rowerowym najdłuższym w Europie tzw. „Szlak Kopernika”. Mijamy przystań wodną idąc na południe wzdłuż murów obronnych dochodzimy do XIV wiecznych Baszt Mostowych służących Krzyżakom do przeprawy przez rzekę Nogat w kierunku Gdańska. Idąc wzdłuż muru obronnego zamku, skręcamy w lewo pod górkę i dochodzimy do Kościoła św. Jana (2) z końca XIII wieku, który służył mieszkańcom miasta założonego przez Krzyżaków. Dalej na prawo, duktem Jana Pawła II. Po lewej XIV - wieczny Ratusz Staromiejski (6), po prawej odrestaurowana dawna Szkoła Łacińska (16) z tego samego okresu. Obecnie centrum edukacyjne dzieci i młodzieży, pracownie i obserwatorium astronomiczne oraz biblioteka. Kierując się na wprost, mijamy Bramę Mariacką (4) z XIV wieku, przechodzimy al. Rodła, po lewej okazały budynek Starostwa Powiatowego, po prawej budynek Urzędu Miasta Malborka z początku XX wieku. Na wprost wieża ciśnień (12) z 1905 r. Po prawej przy al. Armii Krajowej znajduje się bar „Puchatek” a nad nim tablica upamiętniająca postać Ferdynanda Schulza (1892-1929) mistrza świata w szybownictwie, który w tym domu mieszkał w latach 1927-1929. Kierujemy się w ul. Słowackiego. Po prawej budowany w latach 1711-1712 pod kierunkiem malborskiego muratora Jakuba Gorau kościół ewangelicki św. Jerzego (3), rekonstruowany w 1945 r. na kościół katolicki. W 1956 kościół otrzymał nazwę Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Na północ i południe od kościoła znajduje się relikt ewangelickiego cmentarza, na którym pochowano ciało architekta i rekonstruktora zamku malborskiego Konrada Steinbrechta (1882-1922). Idąc dalej na południe mijamy po lewej dawny budynek szpitala, powstały w latach 30-tych XX wieku, nazywany Szpitalem Maryjnym. Dziś mieści się tam apteka i dom wycieczkowy „Saturn”. Dochodzimy do ulicy Pasteura i skręcamy w lewo. Przed nami zabudowa koszar wojskowych z początku XX wieku. Mieścił się w nich 152 Pułk Piechoty. Po II Wojnie Światowej do koszar wprowadziło się Wojsko Polskie. W ostatnich latach koszary zostały odrestaurowane z funduszu MON. Idąc ul. 17 Marca dochodzimy do Placu 3-Maja, gdzie widzimy działo samobieżne z II Wojny Światowej postawione tam w 1965 r. Na rogu ul. Grunwaldzkiej i ul. Jagiellońskiej znajduje się kaplica Kościoła Chrześcijan Baptystów (10) zbudowana w 1910 r. w stylu nawiązującym do form Gotyku z elementami modernizmu. Za kaplicą w ciągu ul. Grunwaldzkiej idąc w kierunku rynku miejskiego mijamy po lewej stronie zbudowaną w podobnym stylu fabrykę cygar. Wracamy do skrzyżowania ul. Grunwaldzkiej i ul. 17 Marca. Po prawej stronie znajduje się okazała kamienica z charakterystycznymi dla lat dwudziestych stylowymi budynkami mieszkalnymi. Przetrwały one działania wojenne i zachowały się do dziś. Idąc ul. 17 Marca docieramy do ronda Augustyna Szpręgi, pierwszego powojennego Starosty Malborskiego. Po lewej budynek z czerwonej cegły zbudowany na planie kwadratu, wcześniej bank Rzeszy. Skręcamy w prawo do „Parku Świata” założonego przez esperantystów. Tutaj przy ul. 17 Marca mieszkał Ludwik Zamenhof (1859-1917), twórca języka esperanto. Wracamy do ronda i idziemy w kierunku al. Rodła. Po lewej okazały budynek Liceum Ogólnokształcącego nr 1 w Malborku. Na początku XX wieku Wyższa Szkoła i Liceum dla Dziewcząt. Kierując się na północ przejściem dla pieszych przez Al. Rodła widzimy po prawej okazały gmach będący wcześniej budynkiem Cesarskiego Urzędu Pocztowego (11) wzniesionego w latach 1891-1893 przez mistrza budowlanego Wohlbrucka. Wchodzimy w ul. Piłsudskiego i po prawej mijamy dawny zakład poprawczy dla młodzieży trudnej wychowawczo, obecnie areszt śledczy. Centrum ul. Kościuszki to niezwykła fontanna – miejsce zabaw dzieci i odpoczynku dorosłych. Obok pomnik króla Kazimierza Jagiellończyka, a w głębi po lewej dawna willa Flataer’ów. Dawni właściciele należeli do najbogatszych obywateli miasta. Ostatni z nich prowadził wielki dom towarowy „Conitzer & Söhne” oraz jego filię przy rogu ulicy 17 Marca i ul. Piłsudskiego. Dalej idąc w kierunku dworca PKP mijamy po lewej stronie, tuż przed zakładem Przemysłu Maszynowego Leśnictwa okazałą ceglaną willę przedwojennego przemysłowca, właściciela fabryki Maszyn i Odlewów Żelaznych Alberta Rhana. Idąc przejściem przez al. Rodła w kierunku dworca PKP, po lewej widzimy wieżę ciśnień zbudowaną w XIX wieku (14) . Służyła ona do tankowania wodą tendrów parowozów zatrzymujących się przy stacji Malbork. Docieramy do budynku dworca (9) zbudowanego w końcu XIX wieku odrestaurowanego w latach 2010-2013r.
Czas 1,5 h
Autor: Zbigniew Tropper
Start: Kasy Muzeum Zamkowego w Malborku
Zaczynamy wycieczkę przy kasach Muzeum Zamkowego w Malborku (1). Zespół zabytkowy zamku – Brama Nowa, Wały Paluena, Brama Snycerska – przedzamcze, idąc w kierunku zachodnim na wprost mijamy elewację północną zamku średniego, a po prawej kościół św. Wawrzyńca z XIV wieku. Dochodzimy do rzeki Nogat, kierujemy się w lewo, szlakiem pieszo – rowerowym najdłuższym w Europie tzw. „Szlak Kopernika”. Mijamy przystań wodną idąc na południe wzdłuż murów obronnych dochodzimy do XIV wiecznych Baszt Mostowych służących Krzyżakom do przeprawy przez rzekę Nogat w kierunku Gdańska. Idąc wzdłuż muru obronnego zamku, skręcamy w lewo pod górkę i dochodzimy do Kościoła św. Jana (2) z końca XIII wieku, który służył mieszkańcom miasta założonego przez Krzyżaków. Dalej na prawo, duktem Jana Pawła II. Po lewej XIV - wieczny Ratusz Staromiejski (6), po prawej odrestaurowana dawna Szkoła Łacińska (16) z tego samego okresu. Obecnie centrum edukacyjne dzieci i młodzieży, pracownie i obserwatorium astronomiczne oraz biblioteka. Kierując się na wprost, mijamy Bramę Mariacką (4) z XIV wieku, przechodzimy al. Rodła, po lewej okazały budynek Starostwa Powiatowego, po prawej budynek Urzędu Miasta Malborka z początku XX wieku. Na wprost wieża ciśnień (12) z 1905 r. Po prawej przy al. Armii Krajowej znajduje się bar „Puchatek” a nad nim tablica upamiętniająca postać Ferdynanda Schulza (1892-1929) mistrza świata w szybownictwie, który w tym domu mieszkał w latach 1927-1929. Kierujemy się w ul. Słowackiego. Po prawej budowany w latach 1711-1712 pod kierunkiem malborskiego muratora Jakuba Gorau kościół ewangelicki św. Jerzego (3), rekonstruowany w 1945 r. na kościół katolicki. W 1956 kościół otrzymał nazwę Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Na północ i południe od kościoła znajduje się relikt ewangelickiego cmentarza, na którym pochowano ciało architekta i rekonstruktora zamku malborskiego Konrada Steinbrechta (1882-1922). Idąc dalej na południe mijamy po lewej dawny budynek szpitala, powstały w latach 30-tych XX wieku, nazywany Szpitalem Maryjnym. Dziś mieści się tam apteka i dom wycieczkowy „Saturn”. Dochodzimy do ulicy Pasteura i skręcamy w lewo. Przed nami zabudowa koszar wojskowych z początku XX wieku. Mieścił się w nich 152 Pułk Piechoty. Po II Wojnie Światowej do koszar wprowadziło się Wojsko Polskie. W ostatnich latach koszary zostały odrestaurowane z funduszu MON. Idąc ul. 17 Marca dochodzimy do Placu 3-Maja, gdzie widzimy działo samobieżne z II Wojny Światowej postawione tam w 1965 r. Na rogu ul. Grunwaldzkiej i ul. Jagiellońskiej znajduje się kaplica Kościoła Chrześcijan Baptystów (10) zbudowana w 1910 r. w stylu nawiązującym do form Gotyku z elementami modernizmu. Za kaplicą w ciągu ul. Grunwaldzkiej idąc w kierunku rynku miejskiego mijamy po lewej stronie zbudowaną w podobnym stylu fabrykę cygar. Wracamy do skrzyżowania ul. Grunwaldzkiej i ul. 17 Marca. Po prawej stronie znajduje się okazała kamienica z charakterystycznymi dla lat dwudziestych stylowymi budynkami mieszkalnymi. Przetrwały one działania wojenne i zachowały się do dziś. Idąc ul. 17 Marca docieramy do ronda Augustyna Szpręgi, pierwszego powojennego Starosty Malborskiego. Po lewej budynek z czerwonej cegły zbudowany na planie kwadratu, wcześniej bank Rzeszy. Skręcamy w prawo do „Parku Świata” założonego przez esperantystów. Tutaj przy ul. 17 Marca mieszkał Ludwik Zamenhof (1859-1917), twórca języka esperanto. Wracamy do ronda i idziemy w kierunku al. Rodła. Po lewej okazały budynek Liceum Ogólnokształcącego nr 1 w Malborku. Na początku XX wieku Wyższa Szkoła i Liceum dla Dziewcząt. Kierując się na północ przejściem dla pieszych przez Al. Rodła widzimy po prawej okazały gmach będący wcześniej budynkiem Cesarskiego Urzędu Pocztowego (11) wzniesionego w latach 1891-1893 przez mistrza budowlanego Wohlbrucka. Wchodzimy w ul. Piłsudskiego i po prawej mijamy dawny zakład poprawczy dla młodzieży trudnej wychowawczo, obecnie areszt śledczy. Centrum ul. Kościuszki to niezwykła fontanna – miejsce zabaw dzieci i odpoczynku dorosłych. Obok pomnik króla Kazimierza Jagiellończyka, a w głębi po lewej dawna willa Flataer’ów. Dawni właściciele należeli do najbogatszych obywateli miasta. Ostatni z nich prowadził wielki dom towarowy „Conitzer & Söhne” oraz jego filię przy rogu ulicy 17 Marca i ul. Piłsudskiego. Dalej idąc w kierunku dworca PKP mijamy po lewej stronie, tuż przed zakładem Przemysłu Maszynowego Leśnictwa okazałą ceglaną willę przedwojennego przemysłowca, właściciela fabryki Maszyn i Odlewów Żelaznych Alberta Rhana. Idąc przejściem przez al. Rodła w kierunku dworca PKP, po lewej widzimy wieżę ciśnień zbudowaną w XIX wieku (14) . Służyła ona do tankowania wodą tendrów parowozów zatrzymujących się przy stacji Malbork. Docieramy do budynku dworca (9) zbudowanego w końcu XIX wieku odrestaurowanego w latach 2010-2013r.